زۆرێك له‌خه‌ڵكی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ په‌نا ده‌به‌نه‌ به‌ر جادوو وڕۆشتن بۆلای جادووگه‌ران، ئایا ده‌بێت حوكمی ئه‌م كاره‌ چی بێت، وه‌ ڕێگا چیه‌ بۆ چاره‌سه‌ركردنی ئه‌و كه‌سه‌ی جادووی لێكراوه‌ .

یه‌كه‌مین تاوان له‌ تاوانه‌ گه‌وره‌كان هاوه‌ڵ بڕیاردانه‌، به‌وواتایه‌ی كه‌ مرۆڤ هاوبه‌شێك وه‌یان هاوه‌ڵێك بۆ خوای گه‌وره‌ دابنێت له‌دروست كراوه‌كانی وه‌ یان هه‌رشتێكی دیكه‌، وبیكا به‌هاوه‌ڵ وهاوبه‌ش له‌په‌رستنه‌كاندا وبه‌ندایه‌تی بۆ بكات.

شیرك وهاوه‌ڵ بڕیاردان بۆ خوای گه‌وره‌ ده‌بێت به‌دوو به‌شه‌وه‌ : گه‌وره‌ و بچووك ... ئه‌م بابه‌ته‌ باسی هاوه‌ڵ بڕیاردان بۆخوای گه‌وره وچۆنیه‌تی سه‌رهه‌ڵدانی ده‌كات.

ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( مختصر الفقه الإسلامي ) دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د ئیبراهیم ئه‌لتویجریه‌، وه‌ بریتیه‌ له‌: ١- مانای هاوه‌ڵ بۆ خوا دانان. ٢- ترسناكیى هاوه‌ڵ بۆ خوا بڕیاردان. ٣- سزاى ئه‌و كه‌سانه‌ى هاوه‌ڵ بۆ خوا بڕیار ده‌دن. ٤- تێگه‌یشتن له‌ تاوانى شه‌ریك بۆ خوا بڕیاردان. ٥- به‌شه‌كانى هاوه‌ڵ بۆ خوا دانان. ٦- به‌شه‌كانى نیفاق.

شیرك و هاوبه‌ش بۆ خوا بڕیاردان گه‌وره‌ترین‌ گوناهـ وسته‌مێكه‌ كه‌ مرۆڤ ئه‌نجامی ئه‌دات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ده‌ستدرێژیه‌ ده‌كرێته‌ سه‌ر مافه‌ تایبه‌تیه‌كانی په‌روه‌ردگار كه‌ ئه‌ویش یه‌كتاپه‌رستی ویه‌كخواناسیه...

خۆشه‌ویستان سڵاوتان لێ بێت جارێكی هاتینه‌وه‌ خزمه‌تتان بۆ شیكردنه‌وه‌ و باسكردنی بابه‌تێكی تر له‌سه‌ر گرنگترین بابه‌ته‌كان كه‌ په‌یوه‌ندی ڕاسته‌وخۆی هه‌یه‌ به‌ بیروباوه‌ڕه‌كه‌مانه‌وه‌، ئه‌ویش باسكردنی به‌شه‌كانی هاوبه‌شدانانه‌‌ بۆخوای گه‌وره‌، به‌ ئامانجی ئه‌وه‌ی باش شاره‌زا بین لێی تاوه‌كو خۆمانی لێبپارێزین إن شاء الله...

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی چه‌ند خاڵێك ده‌كاتن له‌وانه‌: 1- سیحر مانای‌چیه‌؟ 2- پێناسه‌ی‌ سیحر له‌شه‌رع دا؟ 3- حوكمی‌شه‌ریعه‌ت له‌سه‌ر سیحرو ساحیر؟ 4- ئایا سیحر حه‌قیقه‌تی‌ هه‌یه‌؟ 5- جۆره‌كانی ‌سیحر چیه‌؟ 6- ئه‌وه‌ی‌تووشی‌ سیحربوو، سیحری‌ لێكرا چی‌ بكات؟

له مفره‌داتی راغبی ئه‌صفه‌هانیدا ( سحر ) به‌دوو مانا هاتوه‌: یه‌كه‌م: به‌مانای فریودان و نیشانه‌دانانی شتی ناواقعی دوور له‌ڕاستی. دووه‌م: به‌مانای ڕاكێشانی شه‌یتانه‌كان به‌شێوازی تایبه‌ت و یارمه‌تی لێ وه‌ڕگرتنیان.

جادوو كارێكی نائاساییه‌ وله‌توانای هه‌موو كه‌سێكدا نیه‌، جگه‌ له‌وانه‌ی كه‌ خاوه‌ن نه‌فسێكی به‌تكارن وبه‌جادوو كردن ڕاستیه‌كان له‌به‌رچاو خه‌ڵك ئه‌گۆڕن وچاوبه‌ستیان لێ ده‌كه‌ن وه‌به‌فیكر وهۆشیان یاری ده‌كه‌ن هه‌ندێك جاریش تووشی زه‌ره‌ر وزیان ودوژمنایه‌تی و‌لێك دوورخستنه‌وه‌ وجیابوونه‌وه‌یان ده‌كه‌ن.

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ كتێبی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان ) له په‌رتووكی مامه‌ڵه‌كان، ده‌روازه‌ی دووه‌م : له‌باره‌ی سوو ( ڕیبا ) وه‌، كه‌ ده‌سته‌ بژیڕێك له‌ زانایان دایانناوه‌، له‌م ووتاره‌دا چوار بابه‌تی سه‌ره‌كی باسكراوه‌، بابه‌تی یه‌كه‌م : پێناسه‌ی سوو ( ڕیبا ) وحوكمه‌كه‌ی، بابه‌تی دووه‌م : حیكمه‌ت له‌ حه‌رام بوونی سوو ( ڕیبا ) ، بابه‌تی سێهه‌م جۆره‌كانی سوو ( ڕیبا )، بابه‌تی چواره‌م : چه‌ند نمونه‌یه‌ك له‌ باره‌ی هه‌ندێك له‌شێوه‌كانی سوو ( ڕیبا ).

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ په‌رتووكی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان ) له ده‌روازه‌ی چواره‌م له‌ زه‌كاتی ووشتر وئاژه‌ڵ وڕه‌شه‌ ووڵاخ، له‌ نووسینی ده‌سته‌ بژێرێك له‌ زانایان و گه‌وره‌ مه‌شایخه‌كان ، له‌م ووتاره‌دا باسی چه‌ند بابه‌تێك كراوه‌، له‌وانه‌ : پێناسه‌ی كوشتنی لێكچووی عه‌مد و كوشتنی به‌ هه‌ڵه‌، له‌گه‌ڵ شێوه‌ وحوكم و جۆره‌كانیان، له‌كۆتاییشه‌وه‌ باسی ده‌ستدرێژ كردنه‌ سه‌ر غه‌یری ڕۆح وگیان كراوه‌ .

ووتارێكه‌ وه‌رگێڕراوه‌ له‌ په‌رتووكی (ڕێزی ئیسلام بۆ ئافره‌تان ) له‌ نووسینی شێخ محمد جه‌میل زینۆ، ناوه‌ڕۆكی ووتاره‌كه‌ش باس له‌وه‌ ده‌كات كه‌‌ : ئاینی پیرۆزی ئیسلام كوشتنی ئافره‌ت ومناڵ و پیروپه‌ككه‌وته‌كانی له‌جه‌نگدا حه‌رام ویاساغ كردووه‌، كاتێك نه‌بێت ئه‌گه‌ر بێتو هاوشانی پیاوان به‌شداری جه‌نگ وكوشتار بكه‌ن

ئه‌م ووتاره‌ باسی سزای ئەو ڕێگر و چەتانە ده‌كات كە بە چەك ڕێگە لە خەڵك دەگرن، بۆ ئەوەی سەروەت و سامانی خەڵك بەئاشكرا ببەن، لە عەرەب و تورك و كورد، وجوتیاران و سەربازە خراپەكارەكان و یاخی بوانی شارەكان یان هەركەسێكی تر...

خوێنی موسڵمان حەرامە تەنها بە سێ شت نەبێت: كەسێك كەسێكی كوشت دەبێت بكوژرێتەوە, وە پیاوێك كە ژنی هێنابێت و ئافرەتێك شوی كردبێت زینا و داوێن پیسی بكەن, وە كەسێك لە ئیسلام پاشگەز دەبێتەوە (مرتد). ئەو نەفسەش كە خوای گەورە حەرامی كردووە بكوژرێت كەسێكی موسڵمانە, هەروەها كافرێكی بێ باوەڕ كە بە عەهد و پەیمان هاتبێتە ناو موسڵمانانەوە نابێت دەست درێژی بۆ بكرێت, یان كەسێك بە زمەتەوە هاتبێت و دڵنیا بێت.

مه‌به‌ست له‌ كوشتنی ( كه‌س ) لێره‌دا: كه‌سێكی بێ تاوانه‌ له‌ موسوڵمانان وه‌یان (ذمي) یه‌كان كه‌ غه‌یره‌ موسوڵمانن وله‌ وڵاتی ئیسلامیدا ماونه‌ته‌وه‌ وپه‌نادراون، وه‌یان ئه‌وانه‌ی كه‌ هاوپه‌یمانن له‌گه‌ڵ ده‌وڵه‌تی ئسلامیدا.

باوه‌ڕدارى خۆشه‌ويست: ڕيبا يه‌كێكه‌ له‌ تاوانه‌ گه‌وره‌كان، وه‌ هه‌ڕه‌شه‌ى زۆر توندى لێ كراوا، وه‌ پێويسته‌ له‌سه‌ر موسڵمانان خۆيان له‌و تاوانه‌ گه‌وره‌يه‌ به‌دوور بگرن، چونكه‌ هه‌ركه‌سێك بكه‌وێته‌ ناو ئه‌و تاوانه‌وه‌ ئه‌وا توشى نه‌هامه‌تى و به‌هيلاك چوون ده‌بێت.

ئه‌م بابه‌ته‌ باس له‌ سزای دزیكردن ده‌كات له‌ ڕوانگه‌ی قورئان وسوننه‌ته‌وه‌.

ئاینی پیرۆزی ئیسلام هه‌وڵی داوه‌ ژیانی مرۆڤ بپارێزێت، وه‌ تۆڵه‌ی توندی دانه‌وه‌ بۆ ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌وا خوێنی مرۆڤ حه‌ڵاڵ وڕه‌وا ده‌كات به‌ ناهه‌ق.

هه‌ر چۆنێ‌ ئایینی‌ پیرۆزی‌ ئیسلام بۆ پارێزگاری‌ له‌ گیان و ناموس هاتووه‌ به‌هه‌مان شێوه‌ بۆ پارێزگاری‌ له‌ماڵ و سامان هاتووه‌، بۆیه‌ سزای‌ دزی‌ كردنی‌ داناوه‌ بۆ ئه‌و كه‌سه‌ی‌ ماڵ وسامانی‌ خه‌ڵك ده‌بات و ده‌ست درێژی‌ ده‌كات بۆ سه‌روه‌ت و سامانیان . ئه‌م بابه‌ته‌ باسی پێناسه‌ی دزی ده‌كات له‌ زمانی عه‌ره‌بی وشه‌رعدا، هه‌روه‌ها مه‌رجه‌كانی‌ جێ‌به‌جێ‌ كردنی‌ سزای دزی‌ كردن...

ناوه‌ڕۆكی ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌: ١- پێناسه‌ی قه‌ذف له‌ زمانی عه‌ره‌بی وشه‌رعدا. ٢- حوكمی‌ بوهتان كردن. ٣- سزای بوهتانی‌ زینا كردن. ٤- مه‌رجه‌كانی‌ سزای بوهتانی‌ زینا. ٥- كه‌ی‌ سزای بوهتانی‌ زینا كردن جێ‌به‌جێ‌ ناكرێ‌.