نوێژ

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس‌ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئایا سوجده‌ی شوكر چیه‌ وشێوازه‌كه‌ی چۆنه‌؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ عبد الكریم الخضیر ئه‌ندامی ده‌سته‌ی گه‌وره‌ زانایانی شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئه‌گه‌ر كه‌سێكی موسافیر نوێژی له‌پشت ئیمامێكی موقیمه‌وه‌ دابه‌ست چی بكات؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس‌ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئایا حوكمی ڕاست كردنه‌وه‌ی ڕیزی نوێژ چیه‌؟ مه‌به‌ستم ئه‌وه‌یه‌ ژماره‌ی نوێژ خوێنه‌كان لای ڕاستی ئیمامه‌وه‌ یه‌كسان بكه‌یت له‌گه‌ڵ ژماره‌ی نوێژخوێنه‌كانی لای چه‌پ؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس‌ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «لای ڕاست ولای چه‌پی ئیمام كامیان باشتر وخێردارتره‌؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ عبد الكریم الخضیر ئه‌ندامی ده‌سته‌ی گه‌وره‌ زانایانی شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «كه‌سێك پێش خه‌وتن نوێژی ویتری كرد ودواتر پێش نوێژی به‌یانی هه‌ستایه‌وه‌، ئایا سه‌ره‌تا یه‌ك ڕكات بكات تاوه‌كو ویتره‌كه‌ی نه‌هێڵت وپاشان ویتری كۆتایی شه‌و بكات؟».

ئه‌م بابه‌ته بریتیه‌ له‌ روونكردنه‌وه‌ی هه‌ندێ له‌و‌ هه‌ڵانه‌ی كه‌وا له‌ نوێژدا ده‌كرێن، خۆشحاڵین كه‌وا موسڵمانانی لێ ئاگاداربكه‌ینه‌وه‌، چونكه‌ په‌رستش وبه‌ندایه‌تی ده‌بێت له‌ ڕوانگه‌ی قورئان وسوننه‌ته‌وه‌ ئه‌نجام بدرێت، وه‌ هه‌ر كارێك به‌ پێچه‌وانه‌ی قورئان وسوننه‌ت بێت ئه‌وه‌ وه‌رناگیرێت...‌

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: سوننه‌ت چۆنه‌ له‌ پاش هه‌ڵسانه‌وه‌ له‌ ڕكوع‌، ئایا بریتیه‌ له ده‌ست‌ درێژكردن یان دانانی ده‌ستی ڕاست له‌سه‌ر‌ ده‌ستی چه‌پ له‌سه‌ر سینگ؟

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ عبد الكریم الخضیر ئه‌ندامی ده‌سته‌ی گه‌وره‌ زانایانی شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: حوكمی ئه‌و كه‌سه‌ چییه‌ كاتێك ئه‌بینێت كه‌ ئیمام چووه‌ به‌ ڕكوعدا ئه‌میش ڕكوع ده‌بات به‌بێ ئه‌وه‌ی (الله أكبر) ی نوێژدابه‌ستن بكات ؟.

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ عبد الكریم الخضیر ئه‌ندامی ده‌سته‌ی گه‌وره‌ زانایانی شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: ئه‌گه‌ر ته‌سجیلێكیان داگیرساند له‌كاتی نوێژه‌كاندا وبانگی دا، ئایا ‌ وه‌ڵامی ئه‌و بانگه‌‌ بدرێته‌وه‌‌ وگوێی پێ بردێت ؟.

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ عبد الكریم الخضیر ئه‌ندامی ده‌سته‌ی گه‌وره‌ زانایانی شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: ده‌وترێت: ئایا فه‌زڵی نوێژكردن له‌مزگه‌وتی حه‌رام هه‌موو حه‌ره‌م ده‌گرێته‌وه‌ یان تایبه‌ته‌ به‌ مزگه‌وتی كه‌عبه‌وه‌ یان به‌ مزگه‌وتی پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ (صلی الله علیه وسلم) ؟.

خۆشه‌ویستان خشوع ئه‌و صیفه‌ته‌ جوانه‌یه‌ كه‌ پیویستكراوه‌ له‌سه‌ر باوه‌ڕداران كه‌ له‌نوێژه‌كانیاندا هه‌یانبێت. به‌ڕێزان ناوه‌ڕۆكی ئه‌م وتاره‌ بریتیه‌ له‌: مانای خشوع وفه‌زڵه‌كه‌ی وهۆكاره‌كانی.

نوێژی خۆرگیران ومانگ گیران: وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی \” مختصر الفقه الإسلامي\” ، وه‌ ئه‌م بابه‌تانه‌ له‌ خۆ ده‌گرێت: • حوكمى نوێژی خۆرگیران ومانگ گیران . • زانینی كاتی خۆرگیران ومانگ گیران . • هۆكاره‌كانی ئه‌و دوو دیارده‌یه‌ . • چۆنیه‌تی نۆێژی ( كسوف ) و ( خسوف ) . • چۆنیه‌تی وتاری نوێژی خۆرگیران . • گێڕانه‌وه‌ی ئه‌و نوێژه‌. • تێگه‌یشتن له‌ خۆرگیران . • حوكمی نوێژی ( الآيات ).

له‌پاش نوێژی به‌یانی به‌ ده‌قی فه‌رمووده‌ی صه‌حیح نوێژی سوننه‌ت ( نوافل ) ناكرێت وقه‌ده‌غه‌ی لێكراوه‌، مه‌به‌ستیشمان له‌ نوێژی سوننه‌ت سوننه‌تی ڕه‌هایه‌ ( نوافل مطلقة ) یه‌.

له‌و نوێژانه‌ی كه‌ چوار ڕه‌كاتین وه‌ك نوێژی نیوه‌ڕۆ و عه‌سر و عیشا له‌گه‌ڵ دوو ڕكاتی سه‌ره‌تای نوێژی مه‌غریب، سوننه‌ته‌ كه‌ له‌پاش سوره‌تی الفاتحة به‌ئه‌ندازه‌ی ئه‌وه‌ی بۆت ده‌كرێت قورئان بخوێنیت...

ئازیزان له‌م ووتاره‌دا بابه‌تێكتان بۆ ره‌ه‌ن ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ بۆ ئه‌مڕۆی ووڵاتی خۆمان پێویستمانه‌، به‌تایبه‌تی كه‌ چه‌ند ساڵێكه‌ ووڵاتی خۆمان و ده‌وروبه‌ریشمان دووژاری ووشكه‌ ساڵی بوه‌ته‌وه‌، بۆیه‌ سوننه‌ته‌ هه‌ركاتێك خه‌ڵكی تووشی ووشكه‌ ساڵی و كه‌مبارانی یان دواكه‌وتنی بوونه‌وه‌، سوننه‌ته‌ موسڵمانان نوێژه‌ بارانه‌ به‌ئه‌نجام بگه‌یه‌نن، به‌ ئومێدی ئه‌وه‌ی جێگای ره‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ و پاشان ئێوه‌ی به‌ڕێزیش بێت...

خۆشه‌ویستان له‌ بابه‌تی ئه‌مجاره‌ماندا سه‌ره‌تا وكۆتای كاتی نوێژه‌كانتان بۆ ڕوون ده‌كه‌ینه‌وه‌، مه‌به‌ستمان كاتى نوێژه‌ فه‌رِزه‌كانه‌ : سه‌ره‌تا و كۆتایی كاته‌كانیان كامه‌یه‌ چونكه‌ هاتنى كاتى نوێژه‌كان مه‌رجى سه‌ره‌كی دروست بوونی نوێژه‌كانه‌، چونكه‌ ئه‌گه‌ر كاتی نوێژ نه‌هاتبوو دروست نیه‌ مرۆڤی موسڵمان نوێژ ئه‌نجام بدات.

ئایا هه‌ڵگرتنی مه‌صحه‌ف ( قورئان )دروستـــه‌ له ‌نوێـــــژدا بۆ ئــــــه‌وه‌ی بخـــــوێنرێت؟:وه‌ڵامی ئه‌م بابه‌ته‌ چه‌ند به‌شێك له‌خۆ ده‌گرێت، وه‌له‌م وتاره‌ چه‌ند فه‌توایه‌كی تێدایه‌ ده‌رباره‌ی حوكمی هه‌ڵگرتنی موصحه‌ف له‌ كاتی نوێژدا بۆ خوێندنه‌وه‌...

نوێژی ( استخاره ) سوننه‌تێكی جێگیره‌ له‌ پێغه‌مبه‌ری خواوه صلى الله عليه وسلم‌ ، وه‌ بریتیه‌ له‌ داواكردنی موسڵمان له‌ خوای گه‌وره‌ كه‌وا خێر و چاكه‌ی بۆ هه‌ڵبژێرێت له‌ نێوان دوو شتدا، وه‌ هه‌ر كاتێك موسڵمان ویستی استخاره‌ بكات ئه‌وه‌ دوو ركعات نوێژ ده‌كات بۆ خوای گه‌وره‌...

قنووت ئه‌و دوعایه‌یه‌ كه‌ له‌ نوێژی وه‌تردا ده‌خوێنرێت له‌ پاش ركوع.هه‌روه‌ها ڕه‌وایه‌ دوعای قنووت بخوێنرێت ئه‌گه‌ر موسڵمانان توشی كاره‌سات و موسیبه‌ت و ناڕه‌حه‌تی بوون، دوعاكه‌ ده‌خوێنرێت له‌ پاش هه‌ستان له‌ ركوعی كۆتایی هه‌موو فه‌رزێك له‌ هه‌ر پێنج نوێژه‌كه‌، تا خوای گه‌وره‌ ئه‌و به‌ڵاو موسیبه‌ته‌ لاده‌بات له‌سه‌ر موسڵمانان.

ئه‌م بابه‌ته‌ی كه‌بۆتان به‌یان ده‌كه‌م هه‌ندێك تێبینی گرنگه ‌كه‌ پێویسته‌ هه‌موو موسڵمانێك ئاگادری بێت و ئه‌وانه‌ی كه‌پێویستن جێ به‌جێ یان بكات و ئه‌وانه‌ش كه‌سه‌رچاوه‌یان له‌نه‌زانین و جه‌هله‌وه‌یه ‌خۆیانی لێ به‌دوور بگرێت.