فیقه

ئازیزان: له‌م بابه‌ته‌ماندا هه‌وڵده‌ده‌ین به‌یارمه‌تی خوای گه‌وره ‌ومیهره‌بان هه‌ندێك له‌په‌ند وئامۆژگاریه‌كانی ئه‌م مانگه ‌پیرۆزه ‌بخه‌ینه ‌ڕوو تاوه‌كو بتوانین زیاتر شاره‌زای نهێنی وحیكمه‌ته‌كانی ببین، نه‌وه‌ك هه‌روا به‌ساده‌یی وسه‌رپێی به‌سه‌رماندا تێپه‌ڕ ببێت به‌بێ ئه‌وه‌ی به‌قازانج و سودێكه‌وه ‌خوا حافیزی لێ بكه‌ین ...

خۆشه‌ویستان ئه‌م وتاره‌ به‌شی دووه‌می وتاری ( چاوكردن ( چاوپیسی ) وچاره‌سه‌ریه‌كانی له‌ قورئان وسوننه‌تی پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم ) دا) ،به‌یارمه‌تی خوای گه‌وره‌ هه‌وڵده‌ده‌ین به‌پپێی توانا و بۆ گونجان ڕێگاكانی خۆپاراســتن وچاره‌سه‌ریه‌كانی باس بكه‌ین...

هه‌ندێ له‌ پێاوان نازانن مامه‌ڵه‌ بكه‌ن له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌كه‌یان،بۆیه‌ ده‌بێته‌ مایه‌ی جێگرنه‌بوونی ژیانیان...به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ هه‌ندێكی تر هه‌یه‌ كه‌ ده‌زانێیت چۆن مامه‌ڵه‌ بكات له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌كه‌ی وسه‌ركه‌وتوو ده‌بێت له‌ ژیانیدا...دیاره‌ رازی كردنی دڵی هاوسه‌ریش هونه‌ره‌ له‌ پاش ته‌وفیقی خوای گه‌وره‌...

گومانی تێدا نیه‌ هیچ شتێك له‌ گه‌ردووندا ڕوونادات به‌بێ قه‌ده‌ر وئیراده‌ی خوای گه‌وره‌، ئه‌ویش له‌به‌ر بوونی حیكمه‌تێك كه‌ هه‌رخۆی ده‌یزانێت، وه‌هیچ كه‌س ناتوانێت كاریگه‌ری خراپ یان چاك له‌سه‌ر كه‌سی تر دروست بكات نه‌ حه‌سوود و نه‌ چاوپیس و نه‌ ساحیر ونه‌ فاڵچی و هتد .. به‌بێ ئیراده‌ی په‌روه‌ردگار...

له‌باسی ئه‌مجاره‌ماندا گفتگۆ له‌سه‌ر بابه‌تێك ده‌كه‌ین كه‌زۆر گرنگه‌وپه‌یوه‌ندی به‌دوارۆژی نه‌وه‌كانی ئێستامانه‌وه‌ هه‌یه‌، ئه‌ویش په‌روه‌رده‌كردنی خێزان ودیــارده‌ی ئــازاردانی منــداڵانه‌. گومانی تێدا نیه‌خێزان به‌یه‌كێك له‌پایه‌ئه‌ساسی و بنه‌ڕه‌تیه‌كانی هه‌موو كۆمه‌ڵگایه‌ك داده‌نرێت، وه‌‌گه‌شه‌كردن و پێشكه‌وتنیشی وه‌ستاوه‌ته‌سه‌ر ڕاده‌ی ڕۆشنبیری وبه‌ئاگایی خودی ئه‌و كۆمه‌ڵگایه‌وپابه‌ندیان به‌په‌یوه‌ندیه‌كی ڕاست ودروست وكامڵ له‌نێوان تاكه‌كانیدا ...

ئایا هه‌ڵگرتنی مه‌صحه‌ف ( قورئان )دروستـــه‌ له ‌نوێـــــژدا بۆ ئــــــه‌وه‌ی بخـــــوێنرێت؟:وه‌ڵامی ئه‌م بابه‌ته‌ چه‌ند به‌شێك له‌خۆ ده‌گرێت، وه‌له‌م وتاره‌ چه‌ند فه‌توایه‌كی تێدایه‌ ده‌رباره‌ی حوكمی هه‌ڵگرتنی موصحه‌ف له‌ كاتی نوێژدا بۆ خوێندنه‌وه‌...

خۆشه‌ویستان له‌بابه‌تی پێشوماندا به‌ڵێنمان پێدان كه‌بدوێین له‌سه‌ر ئه‌و هه‌نگاوه‌كارانه‌ی كه‌به‌هۆیانه‌وه ‌ده‌توانرێت ڕێگا بگیرێت له‌به‌رده‌م ئه‌و هێرشه‌به‌ر بڵاوه‌ی كه‌حاڵی حاز له‌لایه‌ن ده‌زگا وڕێخكراوه‌گاوره‌كانه‌وه‌ده‌كرێت له‌پێناو به‌گاوركردنی كۆمه‌ڵگا ئیسلامیه‌كاندا، به‌پشتیوانی خوای گه‌وره‌به‌پێی توانا هه‌وڵ ئه‌ده‌ین تیشك بخه‌ینه‌‌ سه‌ریان تاوه‌كو ڕۆڵه‌ ونه‌وه‌كانی ئیسلام به‌رچاو ڕۆشن بن وبه‌ئاگاوه‌ ڕووبه‌ڕووی ئه‌و پرۆسه‌ نه‌گریسه‌یه‌ببنه‌وه‌، چونكه ‌هه‌ر یه‌ك له‌ئێمه‌به‌پێ توانا وطاقه‌تی خۆی ئه‌توانێت پارێزگاری له‌دینه‌كه‌ی بكات، به‌ڵام سه‌ره‌تا ده‌بێت هه‌موو لایه‌ك نیه‌ت و ئیخلاصێكی ته‌واوی هه‌بێت بۆ خوای گه‌وره‌وپاشان داوای یارمه‌تی له‌په‌روه‌ردگاری باڵاده‌ست بكه‌ین كه‌یارمه‌تی ده‌رمان بێت، پاشان ده‌ست له‌ده‌ست و قوه‌ت له‌خوا لێبڕاوانه ‌ده‌ست پێ بكه‌ین...

بێگومان شه‌ریعه‌تی پیرۆزی ئیسلام سنوری دیاری كردووه ‌له ‌مامه‌ڵه‌و هه‌ڵسوكه‌وتی نێوان كوڕ و كچ و له‌سوننه‌تی پێغه‌مبه‌ری خۆشه‌ویستیشمان هاتووه‌و پێویسته‌ ئێمه‌ش وه‌كو موسڵمان شوێنكه‌وتووی بین و بیگه‌یه‌نین به‌نه‌وه‌كانمان له‌پاش خۆمان، بۆ چاك سازی بارودۆخی خۆمان و ئوممه‌ته‌كه‌مان، بێگومان گه‌ر په‌یوه‌ندی نێوان كوڕ و كچمان واز لێ هێنا به‌بێ هیچ پابه‌ندبوونێك به‌سنوره‌كانی خوای گه‌وره‌وه ‌ئه‌وا بێگومان ئوممه‌تی ئیسلامی به‌ره‌و داڕوخانێكی ترسناك ده‌بات...

مەبەست لە بەکرێدانی کۆتاهاتوو بە موڵک کردن ئەوە یە کە کۆمپانیایەک یان بانکێک یان کەسێک هەستێت بە بەکرێدانی شتێک وەک ئۆتۆمبیل یان خانوو یان دوکان بە کەسێک يان لایەنێک بۆ ماوەیەکی دیاری کراو وو بە نرخێکی زانراو کە زۆر جار ئەو نرخە لە نرخی کرێی ئاسایی زیاترە ، بەمەرجێک ئەو شتە بکاتە موڵکی کرێچیەکە بە گرێبەستێکی تازەی بە موڵک کردن ، ئەگەر هاتوو ماوەی بەکرێدانەکە تەواو بوو و ئەویش سەرجەم کرێکانی دابوو بە خاوەن ماڵه‌کە .

ئه‌م په‌یامه‌ ئاڕاسته‌ی ئه‌و خوشكانه ‌ده‌كه‌م كه‌خۆیان به‌نەوە وشوێن كه‌وته‌ی فاطمه‌ی زه‌هرا وئەسمای داوێن پاک وبەشەرم وحەیا ده‌زانن، بۆ ئەو باڵا پۆشانەی کە بەڕێگای عائیشە وحەفصە وسمیە دا دەرۆن، له‌م ووتاره‌دا ده‌چرپه ‌پێشکەشی دەکەم بەو خوشکە داوێن پاک لە خوا ترسانەی كه‌به‌ڵێنیان داوه‌ خزمه‌ت به‌ئاینی پیرۆزی ئیسلام بكه‌ن...

ئه‌وه‌تا جێهان جارێكی تر پێش ئه‌وه‌ی رزگاری ببێت له‌كێشه‌ی ئابوری كه‌وا به‌هۆی ( ریبا ـ سوو ) وه‌توشی بوه‌، ده‌چێته‌ناو كێشه‌یه‌كی تره‌وه‌ كه‌ ترسناكتره‌ له‌كێشه‌ ئابوریه‌كه‌، ئه‌ویش به‌هۆی ( به‌رازه‌وه‌یه‌)... ئینفله‌وه‌نزه‌ی به‌راز ( ‌ انفلونزا الخنزير ) وه‌كو ئینفله‌وه‌نزه‌ی باڵنده‌كان‌( انفلوزا الطیور ) نیه‌، چونكه ‌ئه‌م نه‌خۆشیه‌یه‌ هه‌ر به‌نزیك بوونه‌وه‌ له‌ به‌رازه‌كه‌وه ‌له‌ڕێگه‌ی هه‌واوه‌ ده‌گوێزرێته‌وه‌، وه‌له‌مه‌ ترسناك تر ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و فه‌یرۆسه‌ جێگه‌گۆڕین ده‌كات له‌مرۆڤه‌وه‌بۆ مرۆڤێكی تر، وه‌ئه‌م حاڵه‌ته ‌رووی نه‌داوه ‌له‌ ئینفله‌وه‌نزه‌ی باڵنده‌كان( انفلونزا الطيور ) .

مادده‌هۆشبه‌ره‌كان ده‌بنه‌كاریگه‌ریه‌ك له‌سه‌ر مرۆڤ كه‌ تووشى هه‌ندێ كێشه‌ى كه‌سێتى و ده‌روونى و كۆمه‌ڵایه‌تى ده‌بێت وه‌كو: یه‌كه‌م: كوشتنى كه‌سانێكى ده‌وروبه‌رى یان په‌لاماردانى كه‌سانێكى نزیك له‌ناو خێزان وه‌كو خوشك و دایك و كچ و ته‌عه‌ددا كردن له‌سه‌ریان به‌هه‌موو جۆره‌كانى كارى نایاسایی و ناشه‌رعى وه‌كو چه‌نده‌ها حاڵه‌ت رِووداوه‌و رِووده‌دات به‌شێوه‌ى رِۆژانه‌. دووه‌م: تووش بوون به‌سستبوونى مێشك و كۆئه‌ندامى ده‌مارگه‌لى گشتى كه‌ده‌بێته‌هۆى تێكدان له‌شێوه‌ى له‌ش و كۆنترۆڵكردن له‌كاتى هه‌ڵسوكه‌وت و رِێكردندا.

دایكان وباوكانی ئازیز : خۆشه‌ویستی پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم ) به‌شێكه‌له‌بنه‌ما وبنچینه‌كانی بیروباوه‌ڕی ئاینی پیرۆزی ئیسلام ، وه‌باوه‌ڕی مرۆڤ دانامه‌زرێت هه‌تاوه‌كو خۆشه‌ویستی پێغه‌مبه‌ری خوا نه‌خاته‌پێش خۆشه‌ویستی خۆی و دایك وباوكی ومنداڵه‌كانیشیه‌وه‌... وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بتوانین واجب بوونی خۆشه‌ویستی پێغه‌مبه‌ره‌كه‌مان ( صلی الله علیه وسلم ) روون بكه‌ینه‌وه‌ بۆ منداڵه‌كانمان وپاشان له ‌دڵ و ده‌رون وناخیاندا بڕوێنین پێویسته ‌سه‌ره‌تا چه‌ند هه‌نگاوێك هه‌یه ‌بیگرینه ‌به‌ر له‌وانه‌ش ...

ئه‌گه‌ر میرد به‌خێزانی بڵێ تۆلای من وه‌ک و دایکم وای یان وه‌کو پشتی خوشکم وایت ئه‌وه‌( الظهار )ی کردوه‌ له‌ژنه‌که‌ی، وه‌ئه‌گه‌ر بڵێ وه‌ک دایکم یان خوشکم وای به‌مه‌به‌ستی ( الظهار )کردن ئه‌وه‌( الظهار )کردوه‌ وه‌شه‌رعیش ئه‌م ظهار کردنه‌ی حه‌رام کردووه‌، وه‌به‌و ظهار کردنه‌ئافره‌ته‌که‌له‌مێرده‌که‌ی حه‌رام ئه‌بیت...

ئه‌گونجێ ‌سه‌ركه‌وتنی‌خوایی‌دوا بكه‌وێت بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌كه‌سته‌میان لێ‌كراوه ‌و له ‌ماڵ و حاڵی‌خۆیان وه‌ده‌رنراون به‌بێ ‌هیچ هه‌ق و گوناهێك, ته‌نها له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ‌وتوویانه‌"الله په‌روه‌ردگارمانه‌" جا ئه‌م دواكه‌وتنی ‌سه‌رخستن و نه‌صره ‌له‌به‌ر حیكمه‌تێكه ‌كه ‌خوای‌گه‌وره ‌خۆی ‌ویستی ‌لێ‌یه‌تی‌. ئه‌گونجێ ‌دواكه‌وتنه‌كه‌ی ‌له‌به‌ر ئه‌وه‌بێ كه‌بناغه‌ی ‌ئومه‌تی ‌موسڵمانان هێشتا كامڵ نه‌بوبێ‌و پێ‌نه‌گه‌یشتبێ‌و ووزه‌و تواناكانی‌ كۆنه‌كردبێته‌وه‌و خانه‌كانی‌نه‌خستبێته‌كارو هێزو خۆئاماده‌كاری‌یه‌كانی ‌وه‌ك پێویست نه‌بێت. جا ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر ئه‌و حاڵه‌ته‌یان سه‌ركه‌وتنیان بداتێ‌هه‌ر زوو له‌ده‌ستی ‌ده‌ده‌ن, له‌به‌رئه‌وه‌ی ‌توانای‌پاراستنی ئه‌و سه‌ركه‌وتنه‌یان نی‌یه‌.

یه‌كێك له‌و دیارده‌ زه‌ق و نامۆیانه‌ی له‌ وڵاتانی موسڵماناندا به‌دی ده‌كرێت: خۆ ڕووتكردنه‌وه‌ ولاشه‌ی خۆ ده‌رخستنی ئافره‌تانه‌ بۆ كه‌سانی بێگانه‌، وه‌ چوونه‌ ده‌ره‌وه‌یانه‌ له‌ ماڵ به‌ شێوه‌یه‌كی سه‌رنج راكێش و بۆنی خۆشدان له‌ خۆ... ده‌با سه‌رنجێك بده‌ینه‌ قورئان و بزانین ئیسلام چی ده‌ڵێت سه‌باره‌ت به‌ جل و به‌رگ و پۆشاكی ئافره‌تان...

دیارده‌ی ته‌ڵاقدان به‌داخه‌وه‌ له‌ناو گه‌لی كوردا به‌شێوه‌یه‌كی زۆر بڵاوبویته‌وه‌ و روو له‌زیاد بووندایه‌، زۆربه‌شی له‌ سه‌ره‌تادا چه‌ند كێشه‌یه‌كی بچووكه‌ له‌ناو خێزان سه‌ر هه‌ڵده‌دا، پاشان له‌ جیاتی ئه‌وه‌ی كێشه‌كه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن و ئاشت ببنه‌وه‌ و یه‌كتری قه‌بوول بكه‌ن، یه‌كسه‌ر پیاوه‌كه‌ په‌نا ده‌با بۆ ته‌ڵاق و ژیانی خۆیان تێك ده‌ده‌ن...

دیارده‌ی مه‌ی خواردنه‌وه‌ له‌ ناو گه‌نجادا به‌ ڕێكه‌وت وكت وپڕی نه‌بووه‌، به‌ڵكو هۆكار ونه‌خشه‌ی وردی زۆری له‌ پشته‌وه‌یه‌، له‌وانه‌: ١- واڵابوونی سنوره‌كان به‌ ڕووی هاورده‌كردنی مه‌ی وماده‌ بێ هۆش كه‌ره‌كان. ٢- نا رۆشنبیری زۆرێك له‌ گه‌نجان به‌رامبه‌ر ده‌رئه‌نجامه‌كانی مه‌ی خواردنه‌وه‌. ٣- چاولێكه‌ری كوێرانه‌ی رۆژئاوا وشوێن پێ هه‌ڵگرتنیان هه‌نگاو به‌ هه‌نگاو له‌ خراپه‌دا...

خوشك وبرایانی خۆشه‌ویست ئاشكرایه‌لای هه‌مووان ئاینی پیرۆزی ئیسلام گرنگیه‌كی زۆری داوه‌به‌ په‌روه‌رده‌كردنی تاك له‌كۆمه‌ڵگه‌دا، هه‌ر له‌سه‌ره‌تای هاتنه‌دونیایه‌وه‌هه‌تاوه‌كو ئه‌و ڕۆژه‌ی ئه‌م ژیانه‌به‌جێ ده‌هێڵێت وده‌گه‌ڕێته‌وه‌لای په‌روه‌ردگار . جا له‌به‌ر ئه‌وه‌پێویسته‌ دایك وباوك چاودێری منداڵه‌كانیان بكه‌ن جا چ كوڕ بن یان كچ، وه‌بزانن كه‌ی ده‌چنه‌ده‌ره‌وه‌، وه‌چۆن چوونه‌ده‌ره‌وه‌، وه‌بۆ كوێ ده‌چن، وه‌له‌گه‌ڵ كێشدا ده‌بن ؟ وه‌به‌وه‌نده‌واز نه‌هێنین كــه‌له‌گه‌ڵ هاوڕێیه‌كیدا ڕۆشت ئیتر گرنگ نیه‌مادام كه‌سێكی له‌گه‌ڵدایه‌...

‌ئه‌م وتاره‌ چه‌ند هۆكارێكی تێدایه‌‌‌بۆ چۆنیه‌تی چه‌سپاندنی خۆشه‌ویستی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله‌ علیه‌ وسلم) له‌دڵ وده‌رونی منداڵه‌كانمان، له‌وانه‌: یه‌كه‌م: باسكردنی مو‌عجیزاته‌كانی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله‌علیه‌وسلم) بۆ منداڵه‌كانمان . دوه‌م: باسكردنی ڕه‌وشتی‌به‌رزی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله‌علیه‌وسلم) وسه‌رخستنی بۆ سته‌م لێكراوان وسۆزو به‌زه‌یی به‌رامبه‌ر هه‌ژاراندا... سێیه‌م: روونكردنه‌وه‌ی چۆنیه‌تی خۆشه‌ویستنی هاوڵانی ـ ڕه‌زای خوای گه‌وره‌یان لێ‌بێت ـ ، وه‌ئاماده‌بوونیان له‌پێناویدا خۆیان و ماڵ ومنداڵیان به‌خت بكه‌ن.